Capoeira

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΗΣ CAPOEIRA

“Η μουσική είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της παράδοσης της Capoeira. Το εκφραστικό τραγούδι σε συνδυασμό με την μουσική δίνει ενέργεια και ρυθμό στο παιχνίδι (jogo). Γεγονότα και καταστάσεις παίρνουν την μορφή ιστοριών μέσα απ΄τα τραγούδια της Capoeira, ειπωμένα στα Πορτογαλικά μεταφέρουν την ιστορία της Βραζιλίας και της Capoeira στον χρόνο.”

Τα τραγούδια είναι λυπητερά, αστεία, ειρωνικά, σοφά και διηγηματικά. Στο τραγούδι συμμετέχουν όλοι όσοι παίρνουν μέρος στην ‘roda’ ανεβάζοντας την ενέργεια, σε συνδυασμό με την εξέλιξη του ρυθμού.

Mestre Sylvia, Contra Mestre Marcos, “the movements”, σελ.28

Berimbau

Ο ήχος του Berimbau είναι ταυτισμένος με την Capoeira καθώς το Berimbau είναι ένα σύμβολο της Capoeira. ‘Διοικεί’ την Roda και καθορίζει το είδος του παιχνιδιού (Angola-Regional), δίνει ρυθμό και ζωή στο παιχνίδι (jogo) παίζοντας τον κατάλληλο ρυθμό (Toque).

Τα είδη του Berimbau είναι 3:

Gunga – Ονομάζεται το Berimbau με την μεγάλη κολοκύθα (Cabaça). Κρατάει τον ρυθμό και παίζει το βασικό toque, Angola.

Medio – Είναι το Berimbau με την μεσαίου μεγέθους κολοκύθα. Ο ρόλος του είναι να συμπληρώνει το Berimbau gunga παίζοντας το toque Sao Bento Pequeno.

Viola – Το Berimbau με την μικρότερη κολοκύθα. Έχει τον πιο ‘κοφτερό’ ήχο και είναι ιδανικό για αυτοσχεδιασμούς και γρήγορες εναλλαγές ανάμεσα στο σταθερό toque που παίζει, το οποίο ονομάζεται Sao Bento Grande.

Pandeiro

Το Pandeiro είναι αντίστοιχο του ντεφιού για τους Βραζιλιάνους.

Αυθεντικό αφρικανικό μουσικό όργανο, θεωρείται το πιο ολοκληρωμένο τονικά όργανο στο είδος του επειδή μπορεί και παράγει χαμηλό, μεσαίο και ψηλό τόνο.

Για την κατασκευή του χρησιμοποιούνταν ξύλο, δέρμα από κατσίκα και πέντε ζευγάρια από ζήλιες (μικρό καμπανοειδές κρουστό). Διάφοροι τόνοι μπορούν να παραχθούν ανάλογα με το σημείο που θα χτυπηθεί.

Το Pandeiro το έφεραν στην Βραζιλία οι Πορτογάλοι και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της μουσικής Samba.

Atabaque

Το Atabaque είναι ένα μεγάλο τύμπανο. Όπως το ‘a-go-go’ είναι και αυτό ένα μουσικό όργανο της ‘Candomble’. Δίνει το μπάσο στην μουσική της Capoeira. Μοιάζει με τα ‘Congas’ που χρησιμοποιούνται
στην μουσική της Salsa μόνο που είναι μικρότερα σε διάμετρο και μεγαλύτερα σε μέγεθος.

Το όνομα ‘Atabaque’ έχει αραβική καταγωγή. Το Atabaque ήταν πασίγνωστο στην Αφρική αλλά μερικοί πιστεύουν ότι το έφεραν οι Πορτογάλοι στην Βραζιλία τον καιρό της αποικιοκρατίας για να το χρησιμοποιήσουν σε διάφορες θρησκευτικές τελετές και γιορτές.

Χρησιμοποιείται επίσης στη ‘Samba de Roda’ και θεωρείται απαραίτητο και ιερό για διάφορες θρησκευτικές τελετές, όπως την Candomble και την Macumba.

Agogo

Το A-go-go είναι ένα διπλό καμπανάκι που παραδοσιακά χρησιμοποιείται με διαφορετικούς ρυθμικούς τόνους, (αφρικάνικο, άφρο-κουβανικό, κ.α).
Το A-go-go χρησιμοποιείται σε πολλές άφρο-βραζιλιάνικες θρησκευτικές τελετές.

Αυτό το μουσικό όργανο είναι αφρικανικής καταγωγής και το όνομα του σημαίνει ‘καμπανάκι’.

Κατασκευάζεται κυρίως από σίδερο ή ατσάλι αλλά υπάρχουν A-go-go φτιαγμένα από δύο καρύδες διαφορετικού μεγέθους καρφωμένες πάνω σε ένα χοντρό κομμάτι ξύλου. Χρησιμοποιείται δίνοντας ρυθμό στην Samba και τους παρεμφερείς ρυθμούς της.

Ο ήχος παράγεται χτυπώντας ένα ξύλινο ραβδάκι πάνω στα δυο ‘καμπανάκια’ του.

Reco-reco

Το Reco-Reco προφέρεται χεκο-χεκο και είναι το βραζιλιάνικο όνομα για την ξύστρα. Συνήθως κατασκευάζεται από μέταλλο, μπαμπού ή ξύλο.

Σε μερικές περιοχές της Βραζιλίας το Reco-Reco είναι γνωστό ως ‘Reso-Reso’, ‘Raspador’, ή ‘Casaca’ και χρησιμοποιείται σε πολλές Άφρο-Βραζιλιάνικες παραδόσεις.